Η αγωγή των παιδιών για το θάνατο

 

(Μητροπολίτου Σουρόζ +Anthony Bloom)

Ο τρόπος αντιμετώπισης του δικού μας θανάτου διαφοροποιείται στον καθένα μας ανάλογα με την ηλικία και τις περιστάσεις. Σκεφτείτε τα παιδιά που ακούν τη λέξη «θάνατος» και είτε έχουν μία ασαφή ιδέα γι’ αυτόν, είτε ίσως έχουν χάσει έναν ή και τους δύο γονείς τους, και πενθούν μέσα στην μοναξιά: η απώλεια είναι που χαρακτηρίζει την αντίληψη τους για το θάνατο, όχι ο ίδιος ο θάνατος. Τα περισσότερα παιδιά -τα περισσότερα αγόρια σίγουρα- έχουν παίξει, σε κάποιες φάσεις της ζωής τους, παιχνίδια πολέμου: «Σε πυροβόλησα. Είσαι πεθαμένος. Πέσε κάτω.»

Και το παιδί ξαπλώνει κάτω κι εκείνη τη στιγμή γνωρίζει συναισθηματικά, αλλά μέσα στην ασφάλεια του παιχνιδιού, ότι είναι νεκρό, πράγμα που σημαίνει πως δεν έχει δικαίωμα να παίξει, να τρέξει ή να κινηθεί. Πρέπει να μείνει ξαπλωμένο μ’ ένα συγκεκριμένο τρόπο. Η ζωή συνεχίζεται τριγύρω του, αλλά εκείνο δεν αποτελεί πια μέρος της, μέχρι τη στιγμή που αυτό του φαίνεται πια πολύ, και πετάγεται πάνω λέγοντας: «Βαρέθηκα να είμαι πεθαμένος. Σειρά σου τώρα».

η συνέχεια ΕΔΩ

Μην σβήνεις (όλα) τα emails…

Μπήκα σήμερα το πρωί στον πανεπιστημιακό μου λογαριασμό να ελέγξω τα εισερχόμενα μηνύματα. Είναι μεγάλος ο αριθμός των μηνυμάτων που έχω κρατήσει και δεν έχω διαγράψει. Επιλέγω συνειδητα να κρατώ κάποια απ αυτά. Είδα εκεί και τα μηνύματα που μάς έστελνε ένας καθηγητής μας που πρόσφατα έφυγε απ’ αυτή τη ζωή. Συγκινήθηκα… Αν τα είχα διαγράψει, δεν θα έμενε κάτι από τα λεγόμενά του, κάτι από την έγνοια του για τους μαθητές του, κάτι δικό του στον υπολογιστή μου…

«Το χρυσαφένιο κουκούτσι»

 

 

Ένα βιβλίο που αγάπησαν τα μικρά μου και μου ζητούν να διαβάσουμε ξανά και ξανά…

 

Αν και δεν έχω παράπονο από τη διατροφή τους, κάτι «μίλησε» μέσα τους, για να τους έχει κάνει τόσο καλή εντύπωση.

Είναι η εξήγηση που έλαβαν για το ότι «Τα γλυκά βλάπτουν»;

Είναι η όμορφη, παραστατική εικονογράφηση;

Είναι η σχέση εγγονής και παππού;

Είναι ο λόγος που ρέει και διδάσκει, χωρίς να γίνεται κουραστικός;

 

Όταν τα παιδιά αντιμετωπίζουν τον θάνατο αγαπημένων προσώπων…

 

Είναι κι αυτός μέσα στη ζωή: ο θάνατος….

είναι το μόνο σίγουρο για όποιον γεννηθεί.

Και δεν μπορούμε να τον κρύψουμε από τα παιδιά- και γιατί να έπρεπε, άραγε;…

Σημασία έχει η αντιμετώπισή του, η πίστη στην αθανασία της ψυχής και στην αιωνιότητα .

 

Αν πιστεύουμε ότι το ταξίδι της ζωής συνεχίζεται , και ο άνθρωπός  μας δεν χάνεται, το ίδιο μήνυμα περνάμε και στα παιδιά μας:

Ένας πρόσκαιρος αποχωρισμός ο θάνατος, ένα πέρασμα στην μακαριότητα του Παραδείσου-

για να κερδίσουμε την Όντως Ζωή αγωνιζόμαστε σ΄αυτή την πρόσκαιρη ζωή, σ΄αυτή τη γη…

 ***

 

Πενθώντας …

(πενθώντας για την εν Κυρίω κοίμηση του παππού…)

 

Κλαις…

ποιον κλαις;

τι κλαις;

 

Μήπως για αυτά που έχασε ο εκλειπών κλαις

για την ζωή που δεν έζησε και χάρηκε;

Πάντα θα υπάρχει τέλος…

Στην αιωνιότητα μπροστά

στιγμές ελάχιστες το πέρασμα από την γη…

 

Παππού…

 

Να γράψω θέλω για εσένα,

παππού,

μα τις λέξεις νικούν τα δάκρυα.

Νωπός ο πόνος του αποχωρισμού…

.

Να χαράξω γραμμές δεν τολμώ

μην αδικήσω την μορφή σου.

 

Η «Ψυχομάνα» του Νικολάου Γύζη… και η δική μου γιαγιά

15 χρόνια χωρίς να είναι κοντά μας η γιαγιά Αλεξάνδρα …

.

Σαν σήμερα ήταν που έφυγε η αγαπημένη μου γιαγιά από τον κόσμο αυτό… Μου λείπει πολύ, παρ΄ όλο που πέρασαν πολλά χρόνια.

Και νιώθω πως στην επέτειο της μνήμης της οφείλω να γράψω για την επιλογή μου αυτή, που ως «διαδικτυακή φωτογραφία ταυτότητας» με σηματοδοτεί ως ιστολόγιο.

Πρόκειται για τον πίνακα «η Ψυχομάνα ή Καλομάνα », που είναι από τους αγαπημένους μου… Και μόνο το κεντρικό θέμα του, ο μητρικός θηλασμός, είναι κάτι που αγαπώ πολύ, με εκφράζει ως μητέρα και το ζω με χαρά και ευγνωμοσύνη τα τελευταία χρόνια, από τότε που πρωτοέγινα μάνα.

Όμως ο πίνακας αυτός, συνειρμικά, μου θυμίζει και την αγαπημένη μου γιαγιά.  Στο πρόσωπο του μαυροφορεμένου βρέφους που θηλάζει,  βλέπω την ίδια… θα εξηγήσω στην συνέχεια γιατί.

.

Οι τουλίπες της…

.

Ό,τι απέμεινε από το πέρασμά σου απ’ αυτή τη γη
είναι η γλυκιά σου η μορφή
που μάς κοιτάει από μια φωτογραφία θολή

.

Το μεγάλο ταξίδι της γιαγιάς…

γραμμένο πριν 3 χρόνια, μετά την «αναχώρηση» της γιαγιάς των παιδιών μας από τον κόσμο αυτό…

Καλή αντάμωση να έχουμε, Καλό Παράδεισο…

 

» Η γιαγιά μας σήμερα έκανε το μεγαλύτερο ταξίδι της ζωής της!… και το τελευταίο. Γιατί από σήμερα θα ζει στα παλάτια του Ουρανού.

Πέρασαν τα χρόνια για την γιαγιά. Βάρυνε , αρρώστησε, πονούσε πολύ. Αλλά έκανε πάντα υπομονή και πάντα χαμογελούσε και πάντα έλεγε: “Δόξα τω Θεώ”! Και ήρθε η ώρα που ο Θεός έστειλε του Αγγέλους Του να πάρουν την ψυχούλα της . Και την μετέφεραν ψηλά, μπροστά στον θρόνο του Θεού, να τον προσκυνήσει και Εκείνος να ορίσει την αιώνια κατοικία της.

Συνέχεια ΕΔΩ

Των ψυχών…

.

.

Σάββατο των ψυχών σήμερα…

οι κεκοιμημένοι μας

περιμένουν την αγάπη μας: 

.

τα ψιχία του Άρτου της προσφοράς μας

το στάρι του κόλλυβου

την φλόγα του κεριού

.

Ουρανός…

 

 

Ουρανός: Αυτό που μάς ενώνει, μάς χωρίζει ,  μάς πληγώνει…

.

Μια διαδρομή προς το χωριό,

 μια «συνάντηση» νοερή με αγαπημένα πρόσωπα

που μάς κοιτούν από Ψηλά…

.

Το σπίτι μοιάζει άδειο από σώματα ,

αλλά οι ψυχές τους τριγυρνούν κοντά μας,

μαζί με τις αναμνήσεις.

Όταν τα παιδιά αντιμετωπίζουν τον θάνατο αγαπημένων προσώπων…

.

.

Είναι κι αυτός μέσα στη ζωή: ο θάνατος….

είναι το μόνο σίγουρο για όποιον γεννηθεί.

Και δεν μπορούμε να τον κρύψουμε από τα παιδιά- και γιατί να έπρεπε, άραγε;…

Σημασία έχει η αντιμετώπισή του, η πίστη στην αθανασία της ψυχής και στην αιωνιότητα .

Αν πιστεύουμε ότι το ταξίδι της ζωής συνεχίζεται , και ο άνθρωπός  μας δεν χάνεται, το ίδιο μήνυμα περνάμε και στα παιδιά μας:

Ένας πρόσκαιρος αποχωρισμός ο θάνατος, ένα πέρασμα στην μακαριότητα του Παραδείσου- για να κερδίσουμε την Όντως Ζωή αγωνιζόμαστε σ΄αυτή την πρόσκαιρη ζωή, σ΄αυτή τη γη…

.

Όταν , πριν δυο χρόνια, έφυγε από κοντά μας η γιαγιά των παιδιών (η πεθερά μου), έγραψα το ίδιο το βράδυ αυτό το κείμενο, για να το διαβάσουν τα παιδιά και να το έχουν ως οδηγό στη ζωή τους. το ταξίδι όλων προς τα εκεί Ψηλά να οδηγήσει, αυτό ευχόμαστε…

.

Βοήθεια σε μητέρες (λόγοι οσίου Παΐσίου)- Β’

 

.

αντιγράφω από το πρόσφατα εκδοθέν βιβλίο για τον βίο του οσίου γέροντα των ημερών μας, αγίου Παϊσίου – χωρίς να τολμήσω να σχολιάσω…

ας μάς φωτίζουν οι πρεσβείες τους και ας μάς δίνουν δύναμη οι μεσιτείες του.

το απόσπασμα αυτό αναφέρεται σε μητέρες με παιδιά με νοητικά και κινητικά προβλήματα, σε πονεμένες μητέρες και σε άτεκνες γυναίκες.

το πρώτο μέρος του κεφαλαίου, που αναφέρεται στην διαπαιδαγώγηση των παιδιών,  μπορείτε να το διαβάσετε ΕΔΩ

***

Με ιδιαίτερη αγάπη δεχόταν τις μητέρες που είχαν  παιδιά με νοητικά και κινητικά προβλήματα. Στην μητέρα ενός παιδιού με σύνδρομο Ντάουν είπε: «Όταν ο Γιωργάκης ανέβει πάνω θα του πει ο Χριστός:»Διάλεξε ποιο κελλάκι θέλεις για να μείνεις!» Κι εκείνος θα πει: «Χριστούλη μου,θέλω και την μανούλα μου μαζί». Και έτσι ο Χριστός θα σας βάλει όλους μαζί στον Παράδεισο».

***

Τον επισκέπτονταν και πονεμένες μητέρες , που είχαν κοιμηθεί  τα παιδιά τους. Κάποια μητέρα τον ρώτησε:

-Γιατί, Πάτερ, ο Θεός μου πήρε το παιδί μου; Γιατί;

 

Για τα πρόωρα βρέφη και για τα μωράκια που έφυγαν νωρίς… (λόγοι οσίου Παϊσίου)

.

15 Οκτωβρίου: Παγκόσμια ημέρα ευαισθητοποίησης σχετικά με την νεογνική απώλεια και την απώλεια κύησης

.

.

το ανθρώπινο έμβρυο εμψυχούται από την στιγμή της συλλήψεως…αυτή είναι η πίστη της Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Τα μωράκια που “φεύγουν” νωρίς, είτε κατά την διάρκεια της κυήσεως είτε αφού γεννηθούν και δώσουν μάχη για να επιβιώσουν, ζουν πάντα στις καρδιές μας…

και ζούμε με την ελπίδα ότι θα τα συναντήσουμε στην άλλη ζωή και θα ζήσουμε μαζί τους στην Αιωνιότητα, όσα δεν ζήσαμε σε αυτή την γη…

.

Με αφορμή αυτή την Ημέρα, ένα απόσπασμα από τον άγιο Παΐσιο:

“Του πολέμου το παιδί”…

.

κάτι που είχα γράψει πριν δυο χρόνια, αλλά δυστυχώς παραμένει επίκαιρο. Ο πόλεμος  συνεχίζεται και υπάρχουν πολλά ακόμα αθώα θύματα, που χάνουν τόσο πρόωρα της ζωής τους, είτε στις εμπόλεμες περιοχές είτε στο δρόμο της προσφυγιάς, όπως  και ο μικρούλης Aϊλάν  … ας μην τους ξεχνούμε στις προσευχές μας…

.

.

«Xθες το βράδυ, μετά από μια ακόμα κουραστική μέρα, έπεσα αργά να κοιμηθώ. Ο ύπνος δεν ερχόταν, θες από την κούραση, θες από τις σκέψεις και τις εικόνες της μέρας…

Τα παιδιά κοιμόταν ήσυχα στα κρεβατάκια , ο άντρας μου, κουρασμένος και αυτός, είχε ήδη αποκοιμηθεί. Και εγώ σκεφτόμουν…Εικόνες περνούσαν μπροστά από τα μάτια μου…πόλεμος, προσφυγιά, σκοτωμοί…παιδικά σωματάκια πληγωμένα θανάσιμα…