«Το πιο σπουδαίο είναι η ταπείνωση… η υπερηφάνεια μάς εμποδίζει να αγαπάμε»

Στην αρχή της Σαρακοστής των Χριστουγέννων, μεταφέρω κάποιους λόγους αγαπημένων Αγίων της εποχής μας, με την ευχή να μάς δείχνουν το δρόμο προς τη Βηθλεέμ καθ όλη τη διάρκεια της προετοιμασίας μας για τις Άγιες Ημέρες των Χριστουγέννω:

Γράφει ο Άγιος Σωφρόνιος Σαχάρωφ στο βιβλίο «Ο ‘Aγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης»:

«Θυμάμαι, μια φορά ενθουσιασμένος από τα έργα των Αγίων Πατέρων , είπα στον Άγιο Σιλουανό:

-Λυπάμαι που δεν έχω ούτε δυνάμεις ούτε χρόνο να ασχοληθώ περισσότερο με τη μελέτη της Θεολογίας.

Και ο Γέροντας απάντησε:

«Είδες τον αδελφόν σου; Είδες Κύριον τον Θεόν σου!»

(μικρός σχολιασμός στο Ευαγγέλιο της Απόκρεω:

«Κυριακή της Κρίσεως» )

 

 

«Ἐ­­­­­­πείνασα γάρ, καὶ ἐδώκατέ μοι φαγεῖν, ἐδί­ψησα, καὶ ἐποτίσατέ με, ξένος ἤμην, καὶ συν­η­γά­γετέ με… ἐν φυλακῇ ἤμην, καὶ ἤλ­θε­τε πρός με».

Δὲν εἶναι σχῆμα λόγου ὅλα αὐτά. Οἱ ἅγιοι Πατέρες λένε: «Εἶδες τὸν ἀδελφόν σου; Εἶ­δες Κύριον τὸν Θεόν σου!». Πράγματι. Κά­θε ἄνθρωπος εἶναι πλασμένος «κατ’ εἰκό­να καὶ καθ’ ὁμοίωσιν» Θεοῦ.

 

«Ήλθε το ευλογημένο Τριώδιο!»

 

«Ἦλθε τὸ εὐλογημένο Τριώδιο!». Ἔτσι οἱ παλαιότεροι πιστοὶ ὑποδέχονταν τὴν περίοδο τοῦ Τριωδίου· μὲ χαρά, διότι ἀπέβλεπαν στὴν ὠφέλεια ποὺ ἀποκόμιζαν ἀπὸ αὐτὴν παρὰ στὸν κόπο της, ποὺ εἶναι ὁπωσδήποτε πολύς, ἂν κάποιος θέλει νὰ τὴ ζήσει μὲ συνέπεια.

Μὲ τέτοια διάθεση νὰ τὸ ποῦμε κι ἐμεῖς: «Ἦλθε τὸ εὐλογημένο Τριώδιο!», ἡ περίοδος κατὰ τὴν ὁποία καλούμαστε νὰ ἑτοιμασθοῦμε γιὰ τὸ Πάσχα, νὰ βιώσουμε τὴ Σταύρωση καὶ τὴν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου.

Τριώδιο: τὸ ταχύρρυθμο φροντιστήριο τῆς πνευματικῆς ζωῆς, ἡ πιὸ μεγάλη καὶ πιὸ πνευματικὴ περίοδος τοῦ λειτουργικοῦ ἔτους, γεμάτη ὑπέροχα πνευματικὰ μηνύματα, πανάρχαιες κατανυκτικὲς ἱερὲς Ἀκολουθίες, ἀριστουργηματικοὺς ὕμνους. Ἀρχίζει σήμερα γιὰ μιὰ ἄλλη φορὰ στὴ ζωή μας ἡ μεγάλη εὐκαιρία νὰ δοῦμε περισσότερο τὴν ψυχή μας, νὰ φροντίσουμε τὴ μετάνοια, τὸν ἁγιασμό μας, νὰ σηκώσουμε τὰ μάτια μας ἀπὸ τὰ μάταια καὶ προσωρινὰ καὶ νὰ ζητήσουμε τὰ ἀληθινά, τὰ αἰώνια, τὰ ἄφθαρτα ἀγαθὰ τοῦ μέλλοντος αἰῶνος.

 

Για τις κρίσεις…

 

Με αφορμή το ευαγγελικό ανάγνωσμα της Κυριακής του Ζακχαίου:

 

«… ὁ «υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου» ἦλθε ἀπὸ τὸν οὐ­ρανὸ στὴ γῆ γιὰ ν’ ἀναζητήσει καὶ νὰ σώσει ὅλη τὴν ἀν­θρω­πό­τη­τα, ποὺ σὰν χαμένο πρόβατο κινδύνευε νὰ πεθάνει μέ­σα στὴν ἁμαρτία.

Πόσο λάθος κάνουμε οἱ ἄνθρωποι στὶς κρίσεις μας! Ὅλοι ἔσπευσαν νὰ κατακρίνουν τὸν Κύριο ποὺ εἰσῆλθε στὸ σπίτι τοῦ ἀρχιτελώνη, χωρὶς νὰ ὑποψιάζον­ται τὴν κοσμογονία ποὺ γινόταν τὴν ἴδια ὥρα μέσα στὴν ψυχὴ τοῦ Ζακχαίου. Καὶ ἀμέσως διαψεύσθηκαν.

 

«Όλα τα κακὰ αισθήματα, η ανασφάλεια, η απελπισία, η απογοήτευση, που πάνε να κυριεύσουν την ψυχή, φεύγουν με την ταπείνωση…»

τοῦ Ἁγίου Πορφυρίου τοῦ Καυσοκαλυβίτου

 

Ὅλα τὰ κακὰ αἰσθήματα, ἡ ἀνασφάλεια, ἡ ἀπελπισία, ἡ ἀπογοήτευση, ποὺ πᾶνε νὰ κυριεύσουν τὴν ψυχή, φεύγουν μὲ τὴν ταπείνωση.

Αὐτὸς ποὺ δὲν ἔχει ταπείνωση, ὁ… ἐγωιστής, δὲν θέλει νὰ τοῦ κόψεις τὸ θέλημα, νὰ τὸν θίξεις, νὰ τοῦ κάνεις ὑποδείξεις. Στενοχωρεῖται, νευριάζει, ἐπαναστατεῖ, ἀντιδρᾶ, τὸν κυριεύει ἡ κατάθλιψη.

Ἡ κατάσταση αὐτὴ θεραπεύεται μὲ τὴ χάρη. Πρέπει ἡ ψυχὴ νὰ στραφεῖ στὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Ἡ θεραπεία θὰ γίνει μὲ τὸ ν’ ἀγαπήσει τὸν Θεὸ μὲ λαχτάρα.

Πολλοὶ ἅγιοί μας μετέτρεψαν τὴν κατάθλιψη σὲ χαρὰ μὲ τὴν ἀγάπη πρὸς τὸν Χριστό.

 

«Όλα αλλάζουν με τον κόπο, και η ψυχή και το σώμα…»

 

 

» Ο Γέροντας μού μιλούσε, όχι για κάποια αποσπασματική καλή μας προσπάθεια, άλλα για ένα απο­φασιστικό, οριστικό πέρασμα από την παλιά ζωή της αμαρτίας στην καινούρια ζωή της αγιότητας, κατά την οποία εμείς ζούμε εν Χριστώ και ο Χριστός εν ημίν και γι΄ αυτό το πέρασμα χρειαζόταν να δώσουμε όλες μας τις δυνάμεις.

Μια φορά, με ρώτησε: «Δε μου λες, για να σπουδάσει κανείς δικηγόρος, πόσα χρόνια χρειά­ζονται;» Τού απάντησα. Με ξαναρώτησε: «Για να σπουδάσει μηχανικός, χημικός, γιατρός, πόσα χρόνια χρειάζονται;» Τού απάντησα αναλόγως, απορώντας για τη φύση των ερωτήσεων του.

Κι ο Γέροντας κατέληξε: «Εμείς, για να σπουδάσουμε, για να μάθουμε το θέ­λημα τού Θεού και να το εφαρμόσουμε;»

 

Η ταπεινή Μητέρα…

.

.

Μάνα θεϊκού Παιδιού ήταν…

Αλλά ποτέ δεν είχε μέσα Της σκέψεις υπερήφανες.

Πότε δεν καυχήθηκε για τον Υιό Της και για τα “κατορθώματά” Του.

.

η συνέχεια ΕΔΩ

Η ταπεινή Μητέρα…

.

.

Μάνα θεϊκού Παιδιού ήταν…

Αλλά ποτέ δεν είχε μέσα Της σκέψεις υπερήφανες.

Πότε δεν καυχήθηκε για τον Υιό Της και για τα “κατορθώματά” Του.

.

η συνέχεια ΕΔΩ

Αφορμές για ταπείνωση… και προσευχή

 

Ίσως κάποιες φορές

χρειάζεται κάτι έντονο

για να μάς ξυπνήσει

και να μάς βγάλει από το όνειρο της «αυτάρκειας»

που μας νανουρίζει

με τα  πλάνα λόγια του ο εγωισμός.

.

…υψώνοντάς μας από τα βάραθρα της κακίας…

(ένας ύμνος που με συγκίνησε στην ακολουθία του Όρθρου της Μεγάλης Πέμπτης)

.

.

«Εσύ που εποίησες τις λίμνες και τις πηγές 

και τις θάλασσες,

μάς εδίδαξες την τελεία ταπείνωση:

ζωσμένος με λέντιο*

ένιψες τα πόδια των Μαθητών Σου

ταπεινώνοντας τον εαυτό Σου

με υπερβολική ευσπλαχνία για εμάς

και υψώνοντάς μας από τα βάραθρα της κακίας

ο Μόνος Φιλανθρωπος…»

Απογοήτευση …και ελπίδα!

.

Την απογοήτευση την φοβάμαι, την απεύχομαι.

Με τρομάζει η μαυρίλα της

το κενό που νιώθω όταν εισβάλει στην ψυχή μου.

Όμως…

«ουδέν κακόν αμιγές καλού».

.

Μήπως «προκαλούμε» με την ευτυχία μας ; …

.

(το κείμενο αυτό, από το προσωπικό μου ημερολόγιο, είχε γραφτεί  παλιότερα και το θυμήθηκα με αφορμή την συζήτηση που κάναμε με μια φίλη μου- το αναδημοσιεύω αυτούσιο…)

.

Σκεφτόμουν , μετά από διάφορες κουβέντες σε συναναστροφές με άλλες μητέρες: μήπως μιλώντας για την οικογενειακή μου ζωή, τις χαρές της, τις επιτυχίες των παιδιών μου, τις δικές μου δραστηριότητες, κ.α…

μήπως προκαλώ , άθελά μου, αρνητικά συναισθήματα στους άλλους, που έχουν περισσότερες δυσκολίες απ΄ όσες οι δικές μου ευλογίες;…

 

Υπομονή ή ανοχή;…

.

Όταν αγαπάς, δεν υπομένεις

όποιον και ό,τι αγαπάς…

Όταν αγαπάς,

κινείσαι ελεύθερα, με χαρά

και πρώτα η δική σου ψυχή αναπαύεται και χαίρεται…

Επομένως, όταν λέω ότι «πρέπει να κάνω υπομονή»

μήπως πρέπει πρώτα να δω εάν όντως αγαπώ αληθινά

.

Λόγια…

Να γράψω και πάλι; …

να χαράξω γραμμές

που προς στιγμήν θα φανούν δυνατές

αλλά αδύναμες θα δειχτούν και πάλι

.

«Η Παναγία σ’ όλα στάθηκε τύπος και υπογραμμός για τις καλές γυναίκες…

ένα κείμενο που μίλησε στην ψυχή μου, ως γυναίκα και μάνα…καταπληκτικός, όπως πάντα, ο Φώτης Κόντογλου, γράφει:

«Η Παναγία σ΄ όλα στάθηκε τύπος και υπογραμμός για τις καλές γυναίκες, στη φρονιμάδα, στην ταπείνωση, στην υπομονή, στην αγιότητα, στην αφοσίωση και στη νοικοκυροσύνη….»

.

Πόσο συγκινητικό είναι να βλέπει κανένας την Παναγία να ετοιμάζει με τα άχραντα χέρια της το σπίτι της, το κλινάρι της, τις λαμπάδες, το θυμιατήρι με το λιβάνι, και ότι άλλο χρειαζότανε για την κηδεία της.

 

Από μικρό κορίτσι αγαπούσε την εργασία και ολοένα δούλευε, πότε γνέθοντας, όπως στον Ευαγγελισμό που τη βρήκε ο Αρχάγγελος με τη ρόκα στο χέρι, πότε ράβοντας η ίδια τα φορέματα της, ως « ιμάτια αυτόρραφα αγαπώσα », κι υστερώτερα, σαν γεννήθηκε ο Χριστός, υφαίνοντάς του τον «άρραφον» εκείνον χιτώνα που του τον βγάλανε την ώρα που τον σταυρώσανε, και που ήταν τόσο έμορφος, ώστε κι οι στρατιώτες δεν θελήσανε να τον σχίσουνε, όπως κάνανε για τα άλλα ρούχα, αλλά είπανε να βάλουνε κλήρο σε όποιον λάχει, όπως γράφει ο ίδιος ο Ιωάννης, ο ψυχογιός της.