Στου Αη Λια το πανηγύρι…

.

Τέτοιες μέρες, κάθε χρόνο,

ανηφορίζαμε προς το ξωκκλήσι του Αη Λιά

που στέκεται φρουρός άγρυπνος του χωριού

μετώπη και στολίδι του

στην κορυφή του λόφου

στην πλαγιά του οποίου είναι χτισμένο

το ορεινό χωριουδάκι μας…

.

Φτιάχνουμε Λαζαράκια και Κερκέλια μαζί με τα παιδιά- και άλλα έθιμα του Σαββάτου του Λαζάρου και της Κυριακής των Βαΐων

(παλαιὀτερη ανάρτηση).

.

Καθώς η Μεγάλη Εβδομάδα και το Πάσχα πλησιάζουν, ανασύρουμε πληροφορίες για έθιμα παλαιότερων εποχών,

τότε που όλα μοιάζαν πιο αγνά και όμορφα, πιο κοντά στην Πίστη…

Αναβιώνουμε τα έθιμα αυτά μαζί με τα παιδιά μας και ζούμε το νόημα των ημερών.

Γιατί τα παιδιά μαθαίνουν βιωματικά μέσα από κατασκευές, από τις διηγήσεις που παράλληλα θα ακούσουν, από τις συζητήσεις που θα προκύψουν.

Ας κάνουμε ένα διάλειμα από τις πολλές ασχολίες και τις ατελείωτες ετοιμασίες και ας αφουγκραστούμε τα νοήματα και τα μηνύματα των Αγίων Ημερών, μέσα από τις ιερές ακολουθίες , τα όσα θα διαβάσουμε εμείς και όσα θα διηγηθούμε στα παιδιά μας…

.

HALLOWEEN: Αν ξέραμε τι ήταν , θα το γιορτάζαμε;…

.

 

Τα βλέπεις και φρίττεις…

(αν δεν έχει αλλοιωθεί το αισθητήριό σου και είναι καθαρό, όπως ενός μικρού παιδιού, οι μάγισσες, οι νεκροκεφαλές και οι σκελετοί μόνο αποστροφή προκαλούν)…

Βρέθηκα σήμερα με τα δυο μικρά σε ένα πολυκατάστημα και,μόλις αντίκρισε το τρίχρονο την φάτσα της μάγισσας και την ανάλογη διακόσμηση, γύρισε τρομαγμένο και μου είπε:

“Μαμά, είναι κακά αυτά τα πράγματα”…

(κάναμε ολόκληρο γύρο για να αποφύγουμε τα σχετικά  “αντικείμενα”, παντού πρόβαλαν μπροστά μας).

.

Μα γιατί να θέλουμε να γιορτάσουμε και να διασκεδάσουμε με τέτοιες εικόνες;

 

Στο παλιό χωριό

.

.

Μέσα στο δάσος

κοντεύει να γίνει ένα μ’  αυτό

το παλιό χωριό…

.

Δασώνουν οι αυλές και οι κήποι

άλλοτε νοικοκυρεμένοι και περιποιημένοι…

.

Τα καλοκαίρια των παιδικών μου χρόνων…

.

Με τον ερχομό του Ιουνίου, καλωσορίζοντας το Καλοκαίρι, ήρθαν στην μνήμη μου εικόνες από τα καλοκαίρια που περνούσαμε στο ορεινό χωριό μας. Κάθισα και τις κατέγραψα, όσο είναι δυνατόν να μεταφέρω τις αναμνήσεις σε λίγες, άτεχνες γραμμές…

.

.

Τα καλοκαίρια των παιδικών μου χρόνων είναι χρωματισμένα στη μνήμη της καρδιάς μου

με το πράσινο του δάσους  και το θαλασσί του απέραντου ουρανού.

Αρωματισμένα με άρωμα παράδοσης και πηγαίας πίστης.

.

Η γιαγιά και ο παππούς- φύλακες άγγελοι- παράστεκαν κοντά μας, προλαβαίνοντας τις επιθυμίες και τις ανάγκες μας,αλαφρώνοντας τον κόπο των γονιών μας.

.

Φτιάχνουμε Λαζαράκια και Κερκέλια μαζί με τα παιδιά- και άλλα έθιμα του Σαββάτου του Λαζάρου και της Κυριακής των Βαΐων

(παλαιὀτερη ανάρτηση).

.

Καθώς η Μεγάλη Εβδομάδα και το Πάσχα πλησιάζουν, ανασύρουμε πληροφορίες για έθιμα παλαιότερων εποχών,

τότε που όλα μοιάζαν πιο αγνά και όμορφα, πιο κοντά στην Πίστη…

Αναβιώνουμε τα έθιμα αυτά μαζί με τα παιδιά μας και ζούμε το νόημα των ημερών.

Γιατί τα παιδιά μαθαίνουν βιωματικά μέσα από κατασκευές, από τις διηγήσεις που παράλληλα θα ακούσουν, από τις συζητήσεις που θα προκύψουν.

Ας κάνουμε ένα διάλειμα από τις πολλές ασχολίες και τις ατελείωτες ετοιμασίες και ας αφουγκραστούμε τα νοήματα και τα μηνύματα των Αγίων Ημερών, μέσα από τις ιερές ακολουθίες , τα όσα θα διαβάσουμε εμείς και όσα θα διηγηθούμε στα παιδιά μας…

.

Χρόνια πολλά και ελεύθερα!

.

το κείμενο αυτό, με σκέψεις των ημερών, το έγραψα αρχικά για να το μοιραστώ με λίγους καλούς φίλους, αλλά το αναρτώ και εδώ, γιατί και εσάς ως φίλους και συνοδοιπόρους σάς νιώθω) 

.

.

Κάποιες στιγμές νιώθω να ασφυκτιώ απ΄αυτά που ακούω γύρω μου και την ανελευθερία σκέψης και έκφρασης που θέλουν κάποιοι να επιβάλουν… κάποιοι που πίνουν νερό στο όνομα του σεβασμού της διαφορετικότητας, αλλά επ’ ουδενί δεν θέλουν να δείξουν σεβασμό στις ρίζες μας, στην Ιστορία μας, στις αξίες της Φυλής μας…

Θα εκφραστω, ίσως, λίγο έντονα, αλλά θέλω να βγάλω προς τα έξω όσο έχω μέσα μου και με πιέζουν, θέλω να τα πω, γιατί εκεί έξω ίσως και άλλοι βιώνετε τα ίδια – και είναι παρήγορο να βρίσκεις ανθρώπους με τις ίδιες ανησυχίες.

.

Η συγγνώμη , πριν τη νηστεία της Σαρακοστής (μαρτυρία του παππού)

.

Η “συγγνώμη” μετά τον Εσπερινό της Συγχωρήσεως, την Κυριακή της Τυρινής

.

“Τέτοια μέρα ,παιδί μου,” λέει ο παππούς,” μαζευόμασταν όλο το χωριό στην εκκλησία και μετά τον Εσπερινό ζητούσαμε συγγνώμη ο ένας από τον άλλο¨.

“Συγχωρεμένα”, έλεγε ο ένας, “συγχωρεμένα”, απαντούσε ο άλλος.

.

Αφιέρωμα: Η ΚΥΡΑ- ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ: το έθιμο- κατασκευές και βίντεο για παιδιά

.

Ας θυμηθούμε και το έθιμο της κυρα Σαρακοστής- αναδημοσιεύω την περσινή μας ανάρτηση:

ένα αφιέρωμα που ελπίζω να σας φανεί χρήσιμο, ώστε να φτιάξετε με τα παιδιά την δική σας κυρα Σαρακοστή και να μάθετε την ιστορία της!  Αλεξία

Έφτασε  η περίοδος της Μεγάλης Σαρακοστής.

Για να βοηθήσουμε τα παιδιά να κατανοήσουν την περίοδο της Μεγάλης Σαρακοστής και της νηστείας μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την παράσταση της Κυράς Σαρακοστής!

.

η συνέχεια ΕΔΩ

.

Oι λαγάνες μας : η ιστορία τους και μια συνταγή για εύκολες, γρήγορες και πολύ νόστιμες λαγάνες

.

Πλησιάζει η Καθαρά Δευτέρα και η αρχή της Μεγάλης Σαρακοστής… και θυμήθηκα την συνταγή για τις λαγάνες μας, που δυο χρονιές τώρα φτιάξαμε με τα παιδιά και τις χαρήκαμε πολύ. Αναδημοσιεύω την περσινή ανάρτηση:

.

.

Καθαρά Δευτέρα χωρίς λαγάνα γίνεται; Δεν γίνεται!

Και γιατί να μην την φτιάξουμε μόνοι μας στο σπίτι, με αγνά υλικά και με μεράκι; Έτσι μεταδίδουμε και στα παιδιά μας την τιμή στις παραδόσεις μας και γευόμαστε αυτό το ιδιαίτερο ψωμί που συνηθίζουμε να τρώμε μόνο την Καθαρά Δευτέρα.

Ας δούμε την ιστορία της λαγάνας και ας περάσουμε μετά στην συνταγή μας.

.

η συνέχεια ΕΔΩ

.

ΜΑΡΤΙΟΣ: Καλό μήνα! Μετά την βαρυχειμωνιά, πάντοτε έρχεται η ΑΝΟΙΞΗ!!!

.

Καλωσορίζουμε τον Μάρτιο με ένα τραγούδι ,με παροιμίες, λαογραφικά στοιχεία  και πολλές κινούμενες εικόνες:

Ο Μάρτης, Μάρτης  μίλησε

Στίχοι: Ηλίας Κατσούλης Μουσική: Παντελής Θαλασσινός από τον δίσκο: Καλαντάρι, 2006

Ο Μάρτης, Μάρτης μίλησε και είπε πως θα αργήσει
έχει ακόμα δυο βροχές και μία να χιονίσει.
Ένα δεντράκι τ’ άκουσε και πήγε να λυγίσει
του είπα να’ χει υπομονή, το φόβο να νικήσει.

Ό,τι αργεί κι ό,τι στη Γη είναι βαθιά κρυμμένο.
πάλι στο φως θα βαφτιστεί και θα’ ρθει ευλογημένο…

.

η συνέχεια ΕΔΩ

.

Αναμνήσεις από τα Θεοφάνεια και τον Αγιασμό των υδάτων στο χωριό… με Πίστη στο θαύμα

 

Θυμάμαι…

(πώς να το ξεχάσω;…)

σαν να το βλέπω μπρος στα μάτια μου.

Φώτα- Θεοφάνεια, ο αγιασμός των υδάτων στο χωριό,

στην κεντρική βρύση…

(ορεινό το χωριό, χωρίς ποτάμια ή λίμνη ή θάλασσα για να ρίξει ο παπάς το Σταυρό- γι’ αυτό και στην πηγή του νερού τελούνταν η ακολουθία).

Και οι γριούλες, ολοχρονίς με τα μαύρα ρούχα και τα τσεμπέρια στο ολόλευκο κεφάλι,

έρχονταν με τα “γκούμια” (μεταλλικά παγούρια) στη βρύση του χωριού,

για να παραβρεθούν στην ακολουθία του Μεγάλου Αγιασμού

και να πάρουν από το αγιασμένο νερό, για να τα μεταφέρουν στο σπιτικά τους… για να το πιουν και για να ραντίσουν με αυτό όλο το βιος τους… όλα να λάβουν την χάρη του….

 

Φώτα- Ολόφωτα (διήγημα Αλεξ. Παπαδιαμάντη)

Φώτα- Θεοφάνεια  σήμερα…και αξίζει να θυμηθούμε και να διαβάσουμε ένα από τα λιγότερα γνωστά διηγήματα του κυρ- Αλέξανδρου, που ωστόσο είναι γραμμένο με ιδιαίτερη ευαισθησία. Περιγράφει με καταπληκτικές εικόνες σκηνές οικογενειακής ζωής: τη γέννηση ενός βρέφους, τα έθιμα που γινόταν στα νεογέννητα, αλλά και τη σχέση πεθεράς και νύφης, τη σχέση μητέρας- γιου…Αγγίζει τις ψυχές όλων . Ας το απολαύσουμε…

 

ένα μικρό απόσπασμα:

Ἐκινδύνευε ν᾽ ἀποθάνῃ ἀπὸ τοὺς πόνους ἡ Μαχώ, ἡ γυναίκα τοῦ Κωνσταντῆ τοῦ Πλαντάρη, νεόγαμος, πρωτάρα.
Ἡ Πλανταρού, ἡ πενθερά της, εἶχε καλέσει ἀπὸ τὸ βράδυ τῆς προλαβούσης ἡμέρας τὴν μαμμὴν τὴν Μπαλαλίναν καὶ τὴν ἐμπροσθινὴν τὴν Σωσάνναν. Αἱ δύο γυναῖκες, τεχνίτισσαι εἰς τὸ εἶδός των καὶ ἡ μήτηρ τοῦ συζύγου τῆς κοιλοπονούσης, φιλόστοργος, ὡς πᾶσα πενθερὰ ἥτις δὲν ἐπιθυμεῖ τὸν θάνατον τῆς νύμφης της, ὅταν αὕτη εἶναι πρωτάρα, πρὶν βεβαιωθῇ ὅτι θὰ ἐπιζήσῃ τὸ παιδίον διὰ νὰ ἀσφαλισθῇ ἡ κληρονομία τῆς προικός, ἐπροσπάθουν ὅσον τὸ δυνατὸν νὰ ἀνακουφίσουν τοὺς πόνους τῆς ὠδινούσης. Καὶ εἶχεν ἀνατείλει ἤδη ἡ ἄλλη ἡμέρα καὶ ἀκόμη ἡ γυνὴ ἐκοιλοπόνει, καὶ ἡ μαμμή, ἡ ἐμπροσθινὴ καὶ ἡ πενθερὰ συνεπόνουν μὲ αὐτήν, καὶ ὁ καλογερόπαπας τοῦ Μετοχίου τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνος εἶχε λάβει ἐντολὴν νὰ ψάλῃ μικρὰν καὶ μεγάλην Παράκλησιν πρὸς βοήθειαν τῆς ὠδινούσης.

 

ολόκληρο το κείμενο ΕΔΩ

.

Χριστόψωμο: το “ψωμί του Χριστού”

 .

Ας φτιάξουμε και φέτος ένα χριστόψωμο για το χριστουγεννιάτικο τραπέζι… έχει την δική του αξία και σημασία και είναι τόσο όμορφο και ωφέλιμο να τηρούμε τα δικά μας, ελληνικά έθιμα και να μεταδίδουμε τις γνήσιες παραδόσεις μας και στα παιδιά μας…

.

.

Το «ψωμί του Χριστού» το έφτιαχνε, την παραμονή των Χριστουγέννων, η νοικοκυρά με ιδιαίτερη ευλάβεια και με ειδική μαγιά (από ξερό βασιλικό κ.λ.π.).

Απαραίτητος επάνω, χαραγμένος ο Σταυρός.
Γύρω – γύρω διάφορα διακοσμητικά σκαλιστά στο ζυμάρι ή πρόσθετα στολίδια.
Αυτά τόνιζαν το σκοπό του χριστόψωμου και εξέφραζαν τις διάφορες πεποιθήσεις των πιστών.

.

«Tους βλέπαμε και τους ακούγαμε τους καλικάντζαρους!» (διηγήσεις της γιαγιάς …και οι καλικάντζαροι σήμερα)

.

σχετικά με τους καλικάντζαρους- τα λεγόμενα “ξωτικά”…

ποια σχέση μπορεί να έχει ένας άγιος (αν είναι άγιος ο “κόκκινος” αη- Βασίλης…) με δαιμονικές μορφές;

ένα περσινό κείμενο, γραμμένο με αγάπη, χωρίς επικριτική διάθεση

.

.

Αλήθεια, αυτοί οι καλικάντζαροι που «φιγουράρουν» αυτές τις μέρες στα παραμύθια, στις διακοσμήσεις, παντού…

Υπήρχαν στην πραγματικότητα!

Και όχι μόνο υπήρχαν, αλλά οι απλοί και απονήρευτοι άνθρωποι τους έβλεπαν και τους άκουγαν!

Μας τα διηγούνταν η γιαγιά μου…

-Αλήθεια, γιαγιά, τους βλέπατε τους καλικάντζαρους τέτοιες μέρες;

-Ναι, παιδί μου…οι παλιότεροι , όσοι ήταν σαν τους γονείς μου και μεγαλύτεροι, τους έβλεπαν, εμείς μόνο τους ακούγαμε…

Ήταν κάτι άσχημα, μαυριδερά πλάσματα, κάτι ανάμεσα σε σκύλο και άνθρωπο, με ουρά…

.

η συνέχεια ΕΔΩ

.