Το λουλούδι της ντροπής…και ο θρύλος

 .

.

Θα το έχετε δει αυτό το αγριολούλουδο να φυτρώνει στους αγρούς… σαν λευκή δαντέλα μοιάζει και στο κέντρο της φέρει μια μαύρη κουκίδα.

Είναι ψηλό, ξεχωρίζει ανάμεσα στα χόρτα και τα άλλα φυτά και ξετροβάλλει,  , με τόλμη θα έλεγα, ακόμα και σε δύσκολα, άγονα σημεία- μπορεί να το δεις κανείς ανάμεσα σε τσιμέντα και πλάκες πεζοδρομίου να αναφύεται , σαν να θέλει κάποιο μήνυμα να δώσει…

Γιατί το λουλούδι αυτό έχει όντως ένα μήνυμα να μεταφέρει, μια αποστολή…

.

Είναι εκεί για να μάς θυμίζει ότι η ντροπή χάνεται σιγά σιγά από τον κόσμο, όπως εξαφανίζονται με τα χρόνια οι μαύρες κουκίδες από την κορυφή του.

Έτσι λέει ο θρύλος: όταν χαθούν αυτά τα σποράκια, θα εκλείψει και η ντροπή από τον κόσμο…

.

Και , πράγματι, από μαρτυρίες γεροντότερων ανθρώπων, φαίνεται να ισχύει αυτό: πριν από σαράντα χρόνια περίπου, όταν ο πατέρας μου πρωτοπήγε στα μέρη της Χαλκιδικής (όπου κατά κόρον συναντάται το φυτό αυτό), το «λουλούδι της ντροπής» είχε πολλά μαυρα στίγματα στο κέντρο του.

Πλέον, καθώς σεργιανίζουμε με τα παιδιά στα λιβάδια της περιοχής, ψάχνουμε  να βρούμε κάποιο που να φέρει το σημάδι της ντροπής…. γιατί πολλά από τα λουλούδια αυτά, δεν έχουν πλέον κανένα μαύρο στίγμα στην κορυφή τους ή έχουν μόνο ένα μικρό μαύρο  σημαδάκι.

.

Χάθηκε η ντροπή από τον κόσμο;… έτσι λέει η φύση, έτσι λένε τα σημάδια, και μάλλον δεν έχουν άδικο…Χάθηκε η αιδώς και αυτό φαίνεται πρώτα στην εξωτερική εμφάνισή μας , αλλά και στις κινήσεις της ψυχής και στις κοινωνικές συμπεριφορές. Μια κοινωνία χωρίς ντροπή οδεύει προς την αυτοκαταστροφή.

Προβληματίζομαι πολύ και σκέφτομαι, αναλογούμενη τις δικές μου ευθύνες ως μάνα: Εγώ, ως μέλος του κόσμου αυτού, αυτής της κοινωνίας, τι κάνω για να παραμείνει η «μικρά ζύμη», που είναι ικανή «να ζυμώσει όλο το φύραμα»; (Μικρὰ ζύμη ὅλον τὸ φύραμα ζυμοῖ (Προς Γαλάτας 5:9)… Τι αρχές δίνω στα παιδιά μας, κυρίως με το δικό μου παράδειγμα;…

.

.

Αναζητώντας περισσότερα για το θέμα της ντροπής, βρήκα αυτούς τους λόγους και τους αντιγράφω εδώ:

γνωμικά αρχαίων για την ντροπή- αιδώ ,  από το άρθρο:

«Η ντροπή είναι όπλο και στολίδι» του Κ. Γ. Παπαδημητρακόπουλου

.

Ο Πλάτων έλεγε: «Θεωρώ χαμένο τον άνθρωπο, που έχασε τη ντροπή του».

Ο Ευριπίδης θεωρούσε ότι το μεγαλύτερο ελάττωμα των ανθρώπων είναι η αναίδεια. Και δεν είχε άδικο αν σκεφτούμε πως ο αναιδής έχει υπερβεί τον εαυτό του, έχει εγκαταλείψει τις αρχές του, έχει αρνηθεί τις αξίες του, κινείται εκτός ορίων και δεν έχει πλέον κανένα φραγμό σε τίποτα.

Κατά τον Ηρόδοτο «όταν η γυναίκα αποβάλλει τον χιτώνα, αποβάλλει και την ντροπή». Δηλαδή η πράξη της αυτή είναι η αποκάλυψη της κατάντιας της ή με άλλα λόγια της αναίδειάς της.

Ο Ισοκράτης τόνιζε κι αυτό: «Όσα είναι ντροπή να τα κάνεις, είναι ντροπή και να τα λες»! Γιατί τα αναιδή λόγια στα σίγουρα οδηγούν και στις αναιδείς πράξεις.

Κατά τον Μένανδρο, πάλι, «ο άνθρωπος που δεν έχει ούτε ιερό ούτε όσιο, αυτός έφθασε στο αποκορύφωμα της αναίδειας».

Τονίζει επʼ αυτού ο Αγ. Γρηγόριος Παλαμάς: «Πράγματι, όταν φύγει η ντροπή απʼ την ψυχή, τότε εισέρχεται ολόκληρος ορμαθός κακών. Γιατί όποιος απομακρύνει την αιδώ γενόμενος εκτός εαυτού, δεν αντιλαμβάνεται ούτε τι πράττει ούτε τι λέει».

Ας προσέξουμε και τούτη την παρατήρηση του ι . Χρυσοστόμου: «Όταν η ψυχή αναγκαστεί να χάσει την ντροπή για μία και μόνη φορά, περιπίπτει σε πώρωση κι έκτοτε ούτε σε λόγους γλυκείς υπακούει ούτε με απειλές κάμπτεται ούτε με ευεργεσίες συγκινείται. Γίνεται χειρότερη απʼ την πόλη που κακίζει ο Προφήτης με τα λόγια του αυτά: “Πήρες την όψη πόρνης, χάθηκε η ντροπή σου” (Ιερ. 3,3)».

.

 

σημ: η φωτογραφία προέρχεται από το ιστολόγιο της Σοφίας Κιόρογλου, από το ποίημα:

The eternal unbiased judge- Poem by Sofia Kioroglou, και μου έδωσε το έναυσμα να γράψω το κείμενο αυτό.

Αλεξία